دائمه ازلیهدائمه ازلیه یکی از اصطلاحات به‌کار رفته در علم منطق بوده و به معنای قضیه موجهه دالّ بر دوام محمول برای موضوع بدون هیچ قید و شرطی است. ۱ - توضیح اصطلاحدائمه ازلیه، قضیه‌ای است دارای جهت دوام ازلی. در این قضیه، بدون هیچ قیدی حکم به دوام می‌شود؛ یعنی محمول برای موضوع بدون هیچ قید و شرطی، حتی شرط تحقق موضوع، دوام دارد؛ مانند: خداوند بر بندگان خود دائم الفضل است. دائمه ازلیه با ضروریه ازلیه در این نکته مشترک‌اند که هیچ امری غیر از ذات موضوع و کمال آن، دخالتی در دوام یا ضرورت ثبوت محمول برای موضوع ندارد و محدود به هیچ حدّی و مقیّد به هیچ قیدی نیست. کتاب‌های منطقی، غالباً از این قسم نام نبرده‌اند و برای قضایای مقیّد به دوام، تنها دو قسم ذکر کرده‌اند؛ دائمه مطلقه و عرفیه عامه. [۲]
مجتهد خراسانی (شهابی)، محمود، رهبر خرد، ص۱۷۰-۱۷۱.
[۳]
گرامی، محمدعلی، منطق مقارن، ص۱۱۹.
۲ - مستندات مقالهدر تنظیم این مقاله از منابع ذیل استفاده شده است: • گرامی، محمدعلی، منطق مقارن. • مجتهد خراسانی (شهابی)، محمود، رهبر خرد. • مشکوةالدینی، عبدالمحسن، منطق نوین مشتمل بر اللمعات المشرقیه فی الفنون المنطقیه. ۳ - پانویس
۴ - منبعپایگاه مدیریت اطلاعات علوم اسلامی، برگرفته از مقاله «دائمه ازلیه»، تاریخ بازیابی۱۳۹۶/۱/۹. |